WORKSHOP BEFORE PAINTING
การทำสีสันให้กับไม้เก่าแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์หลากหลายเช่น
แผ่นไม้ กล่องใส่ของ ตู้ยา ชั้นวางฯลฯ
มีขั้นตอนที่น่าสนุกไม่แพ้การวาดภาพ
อีกทั้งยังเลือกสีที่ชอบใจได้ก่อนจะวาดภาพลงไปบนชิ้นงาน นำเสนอภาพวาดดอกไม้นานาชนิด ผลไม้ ผัก แมลง ปลา
ประภาคาร ฯลฯ
ลงบนชิ้นงานไม้เก่าแปรรูปหลากสีสัน อันเป็นเอกลักษณ์ของชบาฉายที่ดึงดูดมิตรทั้งหลายมาพบกับเราซึ่งปรารถนาจะบอกเล่าประสบการณ์แก่ทุกคนที่เดินเข้ามาได้เรียนรู้และเข้าใจ
สามารถนำกลับไปทำเองได้จริง
และการทำสีให้กับไม้เก่าแปรรูปก็เป็นอีกหนึ่งเรื่องเล่าของเราที่อยากจะบอกว่าไม่ยากเลยที่จะลงมือลงแรงด้วยตัวเอง
สีมีบทบาทหน้าที่อย่างไรต่อผลิตภัณฑ์
1.เพื่อปรับปรุงปกปิดร่องรอยพื้นผิวเดิมที่มีสีอยู่แล้ว
หรืออาจเป็นรอยตะปู รูผุเล็กๆจากกาลเวลา
การทำสีจึงคล้ายกับแต่งตัวชุบชีวิตให้ไม้เก่ามีโฉมใหม่สดใสกว่าเดิม
2.เพื่อสร้างบรรยากาศให้กับภาพวาดเช่น
ภาพดอกกุหลาบสีชมพูบางๆ ผลิกลีบบนเก้าอี้สีขาว และภาพดอกกุหลาบช่อเดียวกันแต่อยู่บนเก้าอี้สีน้ำเงินเข้ม ลองหลับตานึกภาพจะรู้สึกถึงความแตกต่างของอารมณ์และบุคลิกที่แสดงผ่านการเลือกใช้สี
3.ทำหน้าที่เป็นส่วนส่งเสริม เอื้อเฟื้อ
ให้แก่ภาพวาดให้สวยงามสมบูรณ์
ไม่ว่าจะเลือกสีใดมาใช้และสีสันจะสดแจ่มเพียงไรก็ต้องลดความแรงลง เพื่อให้ภาพวาดได้อวดโฉมอย่างเต็มที่
การกำหนดแผนงานก่อนลงมือทำ
การกำหนดแผนงานก่อนลงมือทำ เราต้องเลือกว่าจะวาดภาพอะไร สีไหนลงในผลิตภัณฑ์แต่ละชิ้นด้วยการดูและเลือกจากสมุดภาพที่ชบาฉายเปิดสอน เช่นดอกชบาสีแดง ดอกลั่นทมสีขาว
ดอกกุหลาบสีชมพู ฯลฯต่อจากนั้นเราก็เลือกผลิตภัณฑ์ที่ชอบไม่ว่าจะเป็นกล่องใส่ของ
แผ่นไม้ ตู้ยา เก้าอี้
ตามจำนวนที่จัดไว้ให้
และถามใจตัวเองว่าชอบสีอะไรบ้างที่อยากจะใช้แปลงโฉมตัวผลิตภัณฑ์ของเราเอง
โดยเริ่มจากสีที่ชอบบวกเข้ากับภาพที่เลือกวาดแล้วจินตนาการถึงผลสำเร็จว่าสวยถูกใจหรือไม่และที่สำคัญคือสีของผลิตภัณฑ์ต้องมีบทบาทหน้าที่ดังกล่าวไว้แล้วข้างต้น
รูปแบบการทำสีให้กับไม้เก่า
1.สีเรียบสีเดียว
2.สีเรียบหลายสีสลับช่อง
วัสดุอุปกรณ์
1.ผลิตภัณฑ์ไม้เก่า(แผ่นไม้,กล่อง,ตู้ยา,เก้าอี้ฯลฯ) 2.เคมีโป๊ว(wall
putty)
3.กระดาษทรายไม้เบอร์หยาบ(เบอร์ 4,5) 4.เกรียงโป๊วขนาด2นิ้ว
5.ถุงมือ,ผ้าปิดจมูก
6.สีน้ำพลาสติกเฉดสีต่างๆที่ต้องการ
7.พู่กันแปรงขนนุ่มขนาด 2,4นิ้ว เลือกคุณภาพของขนไม่หลุดง่ายและราคาปานกลาง
8.ภาชนะสำหรับแบ่งถ่ายผสมสี เช่นแก้วน้ำพลาสติก และถังสำหรับใส่น้ำสะอาด
9.ผ้าเช็ดสีอาจเป็นเสื้อตัวเก่าหรือผ้าขนหนูผืนเก่าจะซับน้ำได้ดี
10.น้ำยาเคมีเคลือบผิวงานสูตรน้ำชนิดทา มีหลายยี่ห้อที่คุณภาพกับราคาใกล้เคียงกัน
ขั้นตอนการทาสีแบบเรียบสีเดียว
และหลายสีสลับช่อง
เตรียมพื้นผิวก่อนทาสี
สำรวจดูผิวหน้าของชิ้นงานว่ามีตำหนิ,รอยตะปู,รอยผุหรือไม่
ถ้ามีให้จัดการซ่อมแซมด้วยเคมีโป๊ว(wall putty)
โดยใช้เกรียงขนาด2นิ้วเป็นตัวช่วยนำเนื้อครีมอุดลงในร่องรอยทดแทนเนื้อไม้ที่หายไป
ปาดส่วนเกินจากร่องตำหนิออกให้เรียบอย่าให้เปรอะอยู่บนผิวหน้างานเพราะเมื่อเคมีแห้งจะแข็งขรุขระไม่งาม
จากนั้นปล่อยทิ้งไว้รอแห้งสนิทหลังจากนั้นนำมาขัดผิวหน้างานรวมทั้งรอยโป๊วให้เรียบเนียนมือ
ด้วยกระดาษทรายเบอร์หยาบโดยควบคุมทิศทางขัดไปในแนวทางเดียวกับแนวเสี้ยนไม้
ขั้นตอนการทาสี
นำสีน้ำพลาสติกสีที่ต้องการตักแบ่งใส่ภาชนะ
เติมน้ำเล็กน้อยเพื่อคลายความหนืดข้นของสีและใช้ไม้พายจิ๋วกวนให้สีกับน้ำสนิทเป็นเนื้อเดียวกัน
ถ้าทำสีเรียบหลายสีสลับช่องก็เตรียมสีผสมกับน้ำให้ครบตามต้องการ จากนั้นเตรียมพู่กันแปรงสีละหนึ่งด้าม
เพราะสะดวกในการใช้และสีจะสะอาดกว่าการใช้พู่กันด้ามเดียวจุ่มสีหลายสี
นำพู่กันจุ่มสีจากภาชนะโดยแต่งเนื้อสีในพู่กันให้เหมาะสมไม่เหลวหรือข้นมากเกินไป
ด้วยการรีดขนพู่กันกับขอบภาชนะทั้งซ้ายขวาหน้าหลังของแปรงก่อนนำไปทาบทาลงบนผิวหน้างาน ลากแปรงไปตามทิศทางเดียวกับเสี้ยนไม้
ควบคุมมือให้นิ่งแต่ผ่อนคลายทาให้ทั่วทั้งชิ้นงานในกรณีที่ทาสีเรียบสีเดียว
สำหรับการทาสีหลายสีสลับช่องก็เช่นกันและควรมีพู่กันแปรงสำหรับสีน้ำมันของสง่า
มยุระเบอร์2,4 เอาไว้เก็บรายละเอียดเล็กๆ
ช่วงรอยต่อของสีแต่ละสี เพราะผู้หัดใหม่จะยังไม่ชำนาญในการใช้พู่กัน
แต่เชื่อเถอะว่าการทำบ่อยๆจะชำนาญขึ้นเอง
เมื่อทาจนทั่วดีแล้วนำไปผึ่งลมรอแห้ง และทาซ้ำด้วยสีและวิธีการเดิมอีก2รอบ หรือจนกว่าสีจะเรียบเต็ม
Tips
ยางไม้ซึมออกมาเป็นคราบสีออกเหลืองๆ
วิธีแก้คือปล่อยให้แห้งไปพร้อมกับสีที่ทาก่อน
จากนั้นนำมาพ่นทับเน้นส่วนที่ยางซึมออกมาเป็นพิเศษด้วยเคลียร์ สเปรย์
ชนิดด้านและรอแห้งอีกครั้ง จึงนำกลับไปทาสีต่อตามขั้นตอนข้างต้น
เมื่อทาสีเสร็จสรรพและแห้งสนิทดี
นำมาทาเคลือบด้วยเคมีรักษาผิวหน้าของสีเป็นการผนึกและคุ้มครองสีให้ไม่สกปรกได้ง่าย
โดยใช้โรเทนเบริกสูตรน้ำชนิดด้าน 1
รอบและปล่อยทิ้งไว้ให้แห้งก่อนนำไปวาดภาพในขั้นต่อไป
ขั้นตอนการทาสีด้วยเทคนิคขัดถลอกแบบต่างๆ
การทำสีขัดถลอกเป็นการสร้างบรรยากาศให้กับชิ้นงาน ให้ดูมีร่องรอยคล้ายกับผ่านกาลเวลา
จริงๆแล้วเทคนิคนี้เกิดขึ้นจากวัตถุดิบที่ชบาฉายนำมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์นั้นมาจากฝาบ้านของผู้คนมากมายที่นิยมสร้างบ้านด้วยวัสดุอื่นๆ
ทดแทนการใช้ไม้แผ่นทาสีน้ำมันสีสวยๆ
และไม้แต่ละแผ่นล้วนมีเรื่องราวของเขาเอง สีหลุดร่อนบ้าง
บางแผ่นก็มีการทาสีใหม่ทับสีเก่าและถลอกให้เห็นสีที่ซ้อนทับกัน
มีร่องรอยผุเก่าที่กาลเวลามอบให้ซึ่งกลับกลายเป็นเสน่ห์แรกที่ดึงดูดให้เราทำอะไรสักอย่างที่ยังจะคงลักษณะผิวเดิมของไม้เก่าไว้และยังมีคุณค่าต่อผู้อื่น
จึงเป็นที่มาของภาพวาดจำลองความงดงามจากดอกไม้ใบหญ้าพฤกษานานาพันธุ์ และสารพัดชีวิตเล็กๆอย่างแมลง รวมถึงสรรพชีวิตจากท้องทะเล
ที่ถ่ายทอดลงสู่แผ่นไม้เก่าแทนการวาดภาพลงแคนวาสขึงกรอบไม้แบบเดิมๆ
แต่เราจะหาไม้ให้ได้สีและรอยเก่าเช่นเดิมไม่ได้ทุกครั้ง
ที่ทำได้ก็เพียงการจำลองอารมณ์และความรู้สึกให้คล้ายคลึงด้วยการใช้สีทาลงแผ่นไม้ที่ยังไม่ได้ขัดเสี้ยนทิ้ง
ซึ่งมีผิวสัมผัสที่หยาบขรุขระเป็นร่องริ้วเล็กๆลึกบ้างตื้นบ้าง
สีที่ทาลงไปจึงซึมลงอุดในร่องรอยเหล่านั้นและใช้กระดาษทรายเป็นตัวสร้างร่องรอยถลอกโชว์เสี้ยนไม้ และสีน้ำพลาสติกเป็นตัวเลือกที่นำมาสอนแทนการใช้สีพ่นอุตสาหกรรมหรือสีน้ำมันที่มีคุณสมบัติมันวาวสีสดใหม่ทนทาน
แต่มีกลิ่นเคมีรุนแรงเพราะใช้ทินเนอร์เป็นตัวทำละลายให้สีคลายความหนืดจึงทาได้ สำหรับผู้ฝึกใหม่ควรเริ่มต้นจากสีน้ำพลาสติกที่ใช้น้ำเป็นตัวทำละลายไม่มีกลิ่นฉุน แต่เมื่อแห้งสนิทผลที่ได้จะมีลักษณะผิวเป็นฝุ่นด้านๆไม่มันวาวและสดใหม่เช่นสีพ่นอุตสาหกรรม
จึงต้องมีการเพิ่มขั้นตอนการทาเคลือบด้วยเคมีปกป้องผิวหน้างาน
เพื่อผนึกสีให้ยึดเกาะกับเนื้อไม้ได้ดีทนทานยิ่งขึ้นก่อนนำไปใช้งาน
ขั้นตอนการทำสีขัดถลอกโชว์เสี้ยนไม้แบบต่างๆ
1.สีขัดถลอกแบบสีเดียว
(โชว์เสี้ยนไม้)
นำชิ้นงานมาสำรวจผิวว่ามีส่วนใดชำรุดมีรอยผุสึกหรือไม่
ถ้ามีก็ให้จัดการอุดโป๊วเช่นเดียวกับขั้นตอนที่ใช้กับสีเรียบยกเว้นการขัดเนียน
เนื่องจากเราต้องการเสี้ยนไม้ไว้ขัดพร้อมๆกับสีจึงยังไม่ต้องขัดใดๆทั้งสิ้น
เลือกสีที่ชอบมา1สีตักถ่ายใส่ภาชนะผสมสี เติมน้ำลงไปทีละน้อยเพื่อให้สีคลายความหนืดและใช้ไม้พายจิ๋วคนให้น้ำกับสีสนิทเป็นเนื้อเดียวกัน
จากนั้นใช้พู่กันแปรงขนาดเหมาะสมกับพื้นที่จุ่มสีในภาชนะ
(ใช้วิธีการรีดแต่งสีแบบเดียวกับทาสีเรียบ) ทาสีลงไปบนชิ้นงานให้ทั่วพื้นที่กำหนดตามต้องการ แล้วนำไปผึ่งรอแห้งก่อนนำกลับมาทาซ้ำอีกสักรอบ
2.สีขัดถลอกแบบหลายสีสลับช่อง (โชว์เสี้ยนไม้)
นำชิ้นงานมาสำรวจร่องรอยตำหนิและอุดโป๊ว(เช่นเดียวกับการเตรียมผิวแบบอื่นๆ)
และเว้นขั้นตอนการขัดเอาไว้ก่อน
Tips ถ้าชิ้นงานของเราเป็นแผ่นไม้เรียงช่องอยู่แล้วจะทำงานได้ง่าย แต่สำหรับชิ้นงานที่เป็นกล่อง ตู้ยา เก้าอี้
การประกอบชิ้นไม้จะมีรายละเอียดมากกว่าจึงต้องวางแผนการทาสีหลายสีให้ลงตัวเสียก่อนว่าจะให้สีอะไรอยู่ส่วนไหน
เตรียมสีตามจำนวนสีที่ต้องใช้ใส่ภาชนะและเติมน้ำ
(วิธีเดียวกับการเตรียมสีของเทคนิคอื่นๆดังที่กล่าวไปแล้ว)
และเตรียมพู่กันแปรงให้ครบตามจำนวนสีเพื่อความสะอาด,สะดวกในการใช้งาน
จากนั้นก็ลงมือทาไปทีละสีโดยควบคุมส่วนรอยต่อของสีให้อยู่ในขอบเขตที่กำหนด จนครบทั้งชิ้นงาน จึงนำไปผึ่งลมรอแห้งสนิท และนำกลับมาทาซ้ำอีกสักรอบด้วยสี และวิธีการเดิม
3.สีขัดถลอกแบบ
2 สีซ้อนกัน(โชว์เสี้ยนไม้)
สำรวจผิวหน้างานและซ่อมแซมด้วยเทคนิกวิธีการเดียวกันกับการเตรียมผิวแบบอื่นๆข้างต้น
สำหรับการทำสีซ้อนนี้เราก็ต้องวางแผนเช่นกันในการเลือกคู่สีที่จะนำมาซ้อนกันโดยกำหนดสีอ่อน
1
สี และสีเข้ม 1 สี หรือ ใช้สีสด 1 สีกับสีหม่น
1 สีก็ได้
หรือเลือกจากความชอบของตนเป็นหลักดีที่สุด
เมื่อเลือกคู่สีได้แล้วก็เตรียมสีและพู่กันแปรงให้พร้อม(ใช้วิธีการเดียวกันกับการเตรียมสีของเทคนิกอื่นๆ) จากนั้นลงมือทาสีแรก(สีใดก่อนก็ได้)ให้ทั่วทั้งชิ้นงานและนำไปผึ่งรอแห้งสนิทก่อนจึงนำกลับมาทาสีที่ 2 ทับสีแรกให้ทั่วทั้งชิ้นงานเช่นกันและผึ่งรอแห้งอีกครั้ง
ขั้นตอนการขัด
การขัดสำหรับสีเดียวและแบบหลายสีสลับช่องและแบบสีซ้อน
ขั้นตอนนี้อาจอธิบายด้วยภาษาไม่ดีเท่าการทดลองทำและเรียนรู้ของคุณเองประสบการณ์ที่เกิดขึ้นจะบอกได้ว่าเราควรต้องขัดอย่างไร
แค่ไหน
นำกระดาษทรายเบอร์
3,4
มาทำการขัดผิวหน้างานโดยควบคุมทิศทางไปในแนวเดียวกับเสี้ยนไม้ในส่วนที่ทำได้
การออกแรงมาก- น้อยมีผลกับร่องรอยที่เกิดขึ้น
จึงต้องขัดไปและดูไปด้วยว่าเราชอบผิวที่ถลอกประมาณไหน พอใจหรือยัง
ถ้าขัดมากจะยิ่งเห็นเนื้อไม้ที่มีสีแทรกอยู่ในเสี้ยนชัดยิ่งขึ้น สำหรับการขัดสีซ้อน 2 สีจะเกิดผลคือเห็นคู่สีที่เราทาลงไปแทรกสลับกันกับเสี้ยนไม้สีน้ำตาลอีกชั้นหนึ่ง
เมื่อชอบและพอกับผลสำเร็จแล้วใช้แปรงปัดฝุ่นไม้กับฝุ่นสีออกให้หมด
เช็ดทำความสะอาดซ้ำอีกครั้งด้วยผ้าชุบน้ำบิดหมาดๆ
ก่อนนำไปทาเคลือบด้วยโรเทนเบริก 1 รอบเพื่อรักษาผิวหน้างาน
เมื่อลองทำตามจนถึงบรรทัดนี้หลายคนอาจพบว่าชอบการขัดถลอกโชว์เสี้ยนไม้มาก หรือบางคนอาจรู้สึกต่างออกไปชมชอบการทำสีเรียบมากกว่าก็ตาม
อย่างน้อยการลงมือทำทั้งแบบสีเรียบและสีขัดถลอกครั้งนี้ อาจเป็นจุดเริ่มต้นให้กับใครบางคนนึกสนุกอยากแปลงโฉมของใช้หรือครื่องเรือนตัวเก่าที่บ้านดูบ้าง
สิ่งนี้ล่ะคือจุดมุ่งหมายที่ชบาฉายต้องการให้กับ”เพื่อน”ที่เดินเข้ามาเรียนรู้กับเราทุกๆคนได้รู้
เข้าใจ และทำได้จริง
เขียนและเรียบเรียงโดย : Samorn Dist. ติดตามได้ที่
https://www.facebook.com/ArtCraftDiy?ref=stream
เครดิตภาพ จาก ชบาฉาย
